BẾN VẮNG

Lĩnh Thụy

Đoàn thuyền Chiêm Vương Chế Bồng Nga ra đi đã hơn nửa mùa trăng, thành Đồ Bàn triền miên chìm sâu trong làn sương mỏng, chiểu lại chiều bến vắng thêm thê lương, tiêu điều buồn bã. Phía túp lều xơ xác, đìu hiu của người đánh cá già nua bên kia dòng lụa trắng xóa, bập bùng ánh lửa. Ếch nhái bắt đầu lên tiếng, đêm từng đêm thao thức xin nguyện cầu cho nhân thế bớt điêu linh … Và xa xăm tự xóm làng hoang liêu, thưa thớt vọng lại tiếng gà xác xao buồn tha thiết. Trăng mới vừa lên ánh sáng dịu huyền nạm vàng bờ trúc lả lơi, gió ngàn mơn man nhẹ thoảng, cành lá khẽ lung linh xao động, chiếc bóng dài sõng soài in trên sóng biếc, ngã màu vàng lóng lánh. Những con đom đóm thẹn thùa lẫn mình trong bóng tối mông lung huyền ảo, đêm trường tĩnh mịch, như dài vô hạn của nước non Chàm vẫn còn vương nặng vô vàn nỗi niềm bí ẩn chưa tan !

Nàng Chiêm nữ cô đơn ngồi bên bờ Thạch Vĩ lạnh lùng, hoang vắng, chờ đợi một bóng hình mãi mãi ngàn dặm xa xôi … Đôi mắt biếc cả hồ thu đầy mơ mộng, rèm mi thưa vút cong xao xuyến, khuôn mặt trái xoan hiền từ, má hồng phơn phớt, làn môi mềm rung động, dường như ước muốn điều gì không rõ thế thôi.

Ngày xưa Chiêm Vương có nàng Công chúa tuổi vừa tròn trăng, hay mơ mộng hão huyền, hay đam mê quyến luyến … Một buổi chiều êm ái, nên thơ nơi vườn Thượng uyển, đôi chim chích hót líu lo trên cành, những đóa hoa trinh trắng hé nụ đỏ, tím, cam, vàng đủ màu quyến rũ. Đàn bướm trắng đa tình nhung y lộng lẫy … Trời xanh tươi thắm. Bỗng một cánh hoa tàn lảo đảo, rụng xuống thảm cỏ mềm mơn mởn xanh non. Nàng Công chúa vội vàng quỳ xuống nhẹ nhàng nâng lên, hôn từng cánh, từng cánh võ vàng, tan tác, đau thương … Dòng lệ mặn long lanh như ngọc bích lăn dài trên hai gò má thắm. Rồi đời mình sẽ như thế ấy! … như những cánh hoa tàn âm thầm rơi rụng, lá ngọc cành vàng thân phận vô duyên! … Tiếng vó ngựa dập dồn, chàng tráng sĩ tuấn tú, khôi ngô, oai hùng trên chiến mã, chợt dừng bước bên đường, nép mình dưới tàn đại thụ trộm nhìn Công chúa. Nàng e lệ, vội vàng chuyển gót trở lại cung son.

Và họ yêu nhau từ dạo ấy !

Từng giọt sương đêm thánh thót long lanh tan vỡ mộng vàng, xuyến xao tâm hồn Thục Đoan Chiêm nữ. Thục Đoan giật mình tỉnh mộng trở về với thực tại. Bất giác vin bờ đứng dậy, nàng âm thầm đưa mắt nhìn quanh : Những núi non hùng vĩ, oai nghiêm, điệp điệp trùng trùng, nhửng cánh đồng bát ngát chan thắm mồ hôi, những xóm làng thương yêu mặn mà tình quê hương gắn bó, với dòng sông bao la dưới chân nàng lạnh lùng băng giá. Tất cả như chìm sâu trong bóng tối mịt mùng.

Lần theo lối vắng trở vế xóm nhỏ cuối thôn. Thục Đoan mường tượng dưới mái gia đình ấm cúng yên vui, trên bàn thờ khói hương trầm nghi ngút quyện niềm vui, dẫu niềm vui vụt thoáng qua nhanh nhưng cũng lưu lại bao nụ cười trong trẻo trên đóa thiên trang hay cánh trà mi dịu lòng Thục Đoan Chiêm nữ, nàng sẽ cùng Quỳnh Anh, Mộng Điệp, Thụy Miên, những chị em gái thân yêu cư ngụ xóm nghèo, đêm đêm dưới ngọn tháp ngà cổ kính, dịu dàng uốn nắn mình hoa theo vũ khúc cổ truyền điêu luyện. Chàng kỵ mã đưa thư thành Đồ Bàn Như Nguyện cũng ngồi nhịp trống bên cạnh lão già hành khất gãy đàn, với tiếng tơ lòng của ngư ông vơi dần trên phím trúc. Gió quyện ánh trăng mơ màng ngã trên cành soan run rẩy.

Như trộm nhớ điều gì nàng ngước mắt nhìn sang, dưới khóm trúc xanh, hàng tường vi tỏa ngát hương ôm ấp mái tranh nghèo đang thiêm thiếp ngủ. Nỗi buồn lan nhẹ nửa mảnh linh hồn tê dại đớn đau. Như Nguyện bây giờ chàng ở nơi đâu ? Đang cùng Chế Vương dong rủi trên những nẻo đường dẫn ra chiến tuyến, hay đang đắm say một bóng hồng kiêu sa mặn mà hương sắc ! … Nhớ quá chàng ơi ! Biết phải làm sao phân giải nỗi niềm.

Đẹp làm sao chàng trai rộng rãi, bao dung, dạo nọ có người hành khất già nua đến nghỉ tạm trước thềm, manh áo rách không ấm lòng người tuổi tác, lão co quắp người run lên bần bật, chàng giúp chăn, giúp cơm, giúp áo và hai người nay đã trở thành đôi bạn vong niên. Rồi từ đó đêm đêm hai mái đầu một hãy còn xanh, một đà điểm tuyết, uống rượu ngâm thơ, đánh cờ, đàm đạo huyên thuyên dưới ánh trăng ngà không ngủ. Nhưng đất trời bao la mời mọc, đường sá thênh thang nối liền kinh đô đến khắp xóm làng heo hút, ngăn sông cách núi thử thách lòng người. Một hôm lão vội lê gậy lên đường biền biệt ra đi, mang theo bên mình cây đàn muôn điệu mong an ủi vỗ về những lữ khách se lòng bâng khuâng nhớ nhà chiều hôm tha thiết !

Thục Đoan rẽ bước về nhà, mái tranh nghèo đơn côi, lẻ loi, hoang vắng, hoang vắng như lòng nàng đang đơn độc, lẻ loi. Đẩy cửa bước vào trong, ánh đèn lung linh mờ ảo, tháng nhìn qua song sổ, ngoài kia sương mờ trải lụa, nàng thiếp trong giấc ngủ chập chờn …

* * *

Thục Đoan ngờ đâu, nàng có biết đâu người yêu Như Nguyện chính là quân do thám của Đại Việt triều đình ! … Đã mười năm qua trên dất nước Chàm thơ mộng, chàng trai khôi ngô đĩnh đạc, tuổi thanh xuân trắng trong, căng tràn nhựa sống, sống âm thầm nơi đất khách xa xăm … Một chiều thu, chiều thu ảm đạm dõi bóng mây ngàn, lòng chạnh tưởng gửi nhớ thương về nơi cố quốc, hướng về đất Bắc lòng dâng lên nỗi buồn diết da biết đến bao giờ chàng mới được trở về quê hương yêu dấu … Nụ cười trẻ trung, ánh mắt dịu hiền, dáng người cân đối của Chiêm nữ Thục Đoan xoa dịu vơi đi bao nỗi nhớ nhung đất nước quê nhà!

Khi Chế Bồng Nga đưa quân Bắc phạt, đánh phá Thăng Long, hùng binh Việt Quốc vỡ tan, thì nơi bến vắng thân yêu của nước non Chàm, đôi bạn vong niên ngậm ngùi nhìn nhau. Mắt lão hành khất dại đi, lão ôm Như Nguyện vào lòng hôn lên vầng trán cao âu yếm, khẽ nhếch môi cười, nụ cười héo hắt mang nặng đau thương. Thôi nhé ! … Vĩnh biệt người bạn đường cùng chung chí hướng lưu lạc sống trên đất nước người, âm thầm lặng lẻ suốt mười năm qua. Lão vội sụp xuống trước mặt Như Nguyện :

- Một lạy này Điền Lan cầu xin chàng tiếp tục thi hành sứ mạng tổ quốc đã trao !

Lão hướng vế đất Bắc :

- Sáu lạy này thần xin chịu tội với Quân Vương, chí khí hao mòn, thân già yếu đuối, không kham nổi trọng trách nhân dân gửi trao tin tưởng, thần cam lòng bất lực, xin cúi đầu chịu tội với tổ quốc, quê hương !

Và dòng sông trong xanh cuốn trôi theo dòng đời của lão hành khất Điền Lan, Như Nguyện những còn sững sờ chưa kịp tỏ bày, hay gửi lời giã từ với ngưởi đã khuất, người đã từng chia sẻ buồn vui, người bạn tri kỷ, người cha luôn bên mình chở che bảo bọc !…

Tin thắng trận của Chiêm Vương lan nhanh khắp nơi, nhân dân Chàm vui mừng mở hội, khiến lòng chàng đau nhói. Chỉ có lấy cái chết này để chuộc tội, thì lòng chàng mới được thanh thản, yên vui

- Điền Lan ơi ! Con không thể nào làm theo lời ủy thác của người ! Xin thứ lỗi ! … Cúi đầu xin người thứ lỗi ! … Thục Đoan ơi ! Hãy quên đi mối tình vô vọng ấy ! Cho đến muôn đời Như Nguyện vẫn mãi yêu em ! … Xin giã biệt ! và thêm một lần giã biệt em yêu ! …

Bên bờ Thạch vĩ, nấm mộ chàng, nấm mồ hoang cô đơn vô chủ, quên lãng thời gian !… phủ dày lau lách ! … Mà người mãi vô tình !... mãi chẳng biết đến đấy mà thôi ! …

* * *

Sáng hôm sau khi vầng dương vừa lố dạng, bên bờ Thạch Vĩ hoang vu, cạnh NẤM MỒ CÔ ĐƠN VÔ CHỦ Thục Đoan vẫn ngồi đợi chờ mòn mỏi. Chợt đôi mắt nàng long lanh sáng quắc ! Những chiến thuyền Bắc phạt, hôm nay đã trở về kinh đô huy hoàng, tráng lệ, nhưng sao lạnh lẽo lặng yên thế này ! Không tiếng trống oai hùng, dũng mãnh, hay khúc khải hoàn ca vang dội dưới vòm cao … Mà trong khoang thuyền La Khải ôm xác Chế Bồng Nga, thảm thiết khóc gào, ngọn cờ rũ bóng.

Hỡi ! ... Hồn thiêng núi sông uy linh, hùng vĩ !
Hỡi ! …Vạn trái tim sục sôi trong huyết quản, vạn khối óc kiêu hùng, vạn tấm lòng đau thương tan nát !
Về đây ! ….
Về đây, Hãy Về đây ! … chứng giám cho người nằm xuống, tiễn đưa một linh hồn vĩnh viễn, vĩnh viễn xa lìa trần thế và mãi mãi xa lìa trần thế hôm nay …

Mới hôm nào đây, từng cơn ào ào thác lũ lửa dậy ngất trời, cửa nhà đổ nát, Chế Bồng Nga hiên ngang trên chiến tượng, thúc hùng binh đoàn quân tinh nhuệ tung hoành khắp miền chiến địa … Nữa mai đây Vương mở tiệc để vui mừng chiến thắng lớn ở Thăng Long ! Vương rửa sạch hờn căm, Vương trả mối thâm thù … Nhưng than ôi ! Một đêm trăng mờ gió thoảng, thuyền ai say sóng, bóng ai ngược dòng … Đại bác rền vang mà hồn ai không tỉnh.

Chế Bồng Nga ! Chế Bồng Nga ra đi vĩnh viễn !… Và Người mãi mãi mang theo mối Hận Đồ Bàn ! … Chiêm nữ Thục Đoan nàng chợt giật mình, Như Nguyện ! … Như Nguyện chàng ơi ! Thục Đoan vẫn ghi vẫn nhớ mãi bóng hình của người mình yêu, của người mình yêu dấu … Hãy trở về ! … Trở về đây ngày đêm em đang mỏi mòn mong đợi !...

Một tiếng chim buông lạc lõng cuối trời …


Và chiều nay trên bến cô liêu, Chiêm nữ Thục Đoan vẫn mãi đợi chờ, nếu một mai chàng không trở lại, nàng sẽ vì chàng xuống tóc đi tu … Nhưng BÊN MỘ CHÀNG, NÀNG VẪN MỎI MÒN TRÔNG ĐỢI. Chợt nàng rùng mình, những nếp nhăn in sâu trên khuôn mặt dại khờ lồng bóng nước, dáng hương xưa như sắp tàn phai hương sắc, nàng khẽ thở dài, chiếc lá vàng rơi vang vọng, vọng trong lòng nàng tiếng động lạnh lẽo, khô khan … Và dòng sông xanh buồn trải mênh mang, ai đếm được bao nhiêu lượn sóng xao đang gợn sầu nhân thế ! …

Phú Phong 1970